ارسلا شهلا- شركت ژاپني سوني با فرمت Blu-ray در نبرد دي‌وي‌دي‌هاي كيفيت بالا (High Definition) رسما پيروز شد.
در واقع، پيروزي فرمت بلو–‌ري سوني بر HD-DVD توشيبا به نوعي انتقام شكست سنگين سوني در نبرد با فرمت VHS است كه در قرن گذشته بازار ويديوكاست را تحت سلطه گرفته بود.
توشيبا سه‌شنبه گذشته اعلام كرد كه از سرمايه‌گذاري روي فرمت HD–DVD صرفنظر مي‌كند و ديگر قصد ندارد به توليد دستگاه‌هاي پخش و ضبط بپردازد. اين تصميم توشيبا با واكنش‌‌هاي گوناگوني همراه بوده كه از جمله مي‌توان به وال مارت، يكي از بزرگ‌ترين فروشندگان آنلاين دنيا، اشاره كرد كه فروش دستگاه‌هاي پخش و فيلم‌هاي HD–DVD را متوقف كرده و به طور اختصاصي به فروش محصولات بلو–‌ري مي‌پردازد.
آتسوتوشي نيشيدا (Atsutoshi Nishida)، مدير اجرايي توشيبا در يك نشست خبري در توكيو عنوان كرد كه ادامه رقابت براي پيروزي در بازار فيلم‌هاي كيفيت بالا مشكلات زيادي را براي مصرف‌‌كنندگان به وجود آورده و توشيبا عملا شانسي در اين كشمكش نداشته است. به گفته نيشيدا، انتخاب چنين تصميمی براي توشيبا واقعا تلخ و سنگين بوده است؛ ولي در عين حال ادامه رقابت با بلو–‌ري مي‌توانست خسارات جبران‌ناپذيري بر بازار توشيبا بر جاي بگذارد.
در ابتدا اين طور به نظر مي‌رسيد كه HD – DVD يك سرو گردن از بلو–‌ري بالاتر است، چون دستگاه‌هاي پخش آن ارزان‌تر بود و علاه بر اين، ديسك‌هاي فيلم آن از قيمت پايين‌تري برخوردار بودند. اما سوني گوي سبقت را از توشيبا ربود و توانست با پشتيباني اكثر استوديو‌هاي بزرگ هاليوودي از فرمت بلو–‌ري بازار مصرف خود را گسترش دهد. سوني همچنين يك استراتژي خطرناك را پيش گرفت كه حالا به بار نشسته است، چون درايو بلو–‌ري را در كنسول – بازي PlasStation3 به كار گرفت در حالي كه دو سال بيش‌تر از ورود اين دستگاه به بازار نمي‌گذرد. بنابراين در آغاز رقابت فرمت‌هاي نسل جديد، سوني يك برگ برنده بزرگ را در اختيار داشت كه همان پايگاه كاربري بزرگ آن بود.
به‌كارگيري درايو بلو–‌ري در هر كنسول PS3، حدود 300 دلار براي سوني آب مي‌خورد، اما اين اقدام باعث گسترش دستگاه‌هاي پخش بلو–‌ري شده است كه هم‌اكنون حدود 8 ميليون دستگاه در سراسر جهان فروش داشته است، در مقابل، توشيبا فقط يك ميليون دستگاه پخش HD-DVD را در بازار‌هاي جهاني به فروش رسانده است.
به قول باب چاپك (Bob Chapek)، رييس بخش سرگرمي‌هاي خانگي استوديوي والت ديسني، كنسول PS3 مانند تروجان در همه جا گسترش پيدا كرده است.
حالا كه توشيبا پرچم سفيد را به علامت قبول شكست بالا برده، يك سوال مطرح مي‌شود: دست آخر چه تعداد از مصرف‌كنندگان به ديسك‌هاي ديجيتال پروضوح نسل جديد روي خوش‌ نشان مي‌دهند؟ با وجود اينكه فرمت HD كيفيت تصوير بالاتري را ارايه مي‌كند، اما محاسن آن آنقدر چشمگير نيست كه كاربران از DVD معمولي به فرمت HD و تلويزيون‌هاي بزرگ كيفيت بالا روي آورند.
از اين گذشته، فرمت DVD كنوني از پشتيباني فناوري‌هاي بي‌شماري بهره مي‌برد كه خيلي از آنها از اين فرمت براي ارايه فايل تصويري به كاربران استفاده مي‌كنند.
راب اندرل (Rob Enderle) رييس شركت Enderle Group با اشاره به سرويس‌هايي چون iTunes اپل كه به كاربران امكان مي‌دهد به شكل آنلاين به خريد فيلم بپردازند، مي‌گويد: بازار دنيا به سمت دانلود پيش مي‌رود و شايد بلو–‌ري هيچگاه نتواند اوج بگيرد.
نيشيدا عامل اصلي سقوط فرمت HD–DVD را تصميم استوديوي فيلمسازي برادران وارنر مبني بر پشتيباني اختصاصي از فرمت بلو–‌ري دانست.
برادران وارنركه بزرگ‌ترين استوديوي فيلمسازي هاليوود به شمار مي‌آيد، چهارم ژانويه سال جاري ميلادي اعلام كرد كه از پشتيباني فرمت HD–DVD دست مي‌كشد و فيلم‌هايش را به طور خاص در فرمت بلو–‌ري منتشر مي‌كند. علاوه بر استوديوي برادران وارنر، استوديو‌هاي هاليوودي ديگري هم از جمله والت ديسني فاكس قرن بيستم، Lions Gate Entertainment و Sony Pictures هم پشتيباني خود را از فرمت بلو–‌ري اعلام كردندكه در نتيجه، 70 درصد بازار فيلمسازي هاليوود به فرمت كيفيت بالاي سوني اختصاص يافت.
پشتيباني استوديوي برادران وارنر به يك باره بازار فرمت‌هاي نسل جديد را دگرگون ساخت. در پيروزي قاطعانه بلو-‌ري بر HD–DVD، شركت ارايه‌كننده خدمات كرايه فيلم آنلاين Netflix حمايت اختصاصي خود را از ديسك‌هاي بلو‌-‌ري را اعلام كرد و متعاقب آن، شركت Best Buy فروشنده لوازم الكترونيكي هم عنوان كرد كه براي جلب توجه مصرف‌كنندگان به فرمت بلو-‌ري، به طور گسترده از دستگاه‌هاي پخش و فيلم‌هاي اين فرمت پشتيباني مي‌كند. اما اقدام سرنوشت‌ساز ديگر، تصميم فروشگاه زنجيره‌اي وال مارت براي فروش اختصاصي محصولات بلو-ري بود كه در چهار هزار مركز فروش اين شركت صورت گرفت.
نيشيدا مي‌گويد: تصميم ناگهاني استوديوي وارنر و متعاقب آن پشتيباني فروشندگان آمريكايي از بلو‌-ري عامل شكست توشيبا بود.
بنابر اعلام شركت تحقيقاتي NPD Group، تا زماني كه استوديوي وارنر، موضع خود را در رقابت فرمت‌هاي كيفيت بالاي نسل جديد اعلام نكرده بود، بلو‌-ري و HD–DVD سهم تقريبا برابري از بازار را به خود اختصاص داده بودند، اما تغيير بازار باعث شد كه تا هفته گذشته، فروش بلو‌-ري به طرز قابل توجهي افزايش يابد و 90 درصد از دستگاه‌هاي پخش نسل جديد از فرمت بلو-ري استفاده كنند. اين در حالي است كه آخرين تلاش‌هاي توشيبا براي بقا در بازار فرمت‌هاي نسل جديد هم كارساز نشد و كاهش 50 درصدي قيمت دستگاه‌هاي پخش HD–DVD هم نتوانست بازار را تحت تاثير قرار دهد. علاوه بر سخت‌افزار، فروش ديسك‌هاي بلو‌-ري هم با افزايش چشمگيري روبه‌رو بود. آمار نشان مي‌دهدكه تا پايان هفته گذشته، 81 درصد ازكل ديسك‌هاي فرمت‌هاي ويديويي نسل جديد به بلو-ري اختصاص يافته است.
البته اين را نيز بايد گفت كه مشكلات توشيبا به چند سال قبل بر‌مي‌گردد.
استوديوي ديسني در دسامبر سال 2004 و درست قبل از شروع نمايشگاه CES به جبهه حمايت‌كنندگان از فرمت بلو-ري پيوست. با وجود اينكه اين شركت در ابتدا از جمله استوديو‌ها‌ي فيلمسازي بود كه جانب HD–DVD را گرفته بود، اما به دنبال يك سري ملاقات‌هاي مقامات سوني از جمله هوارد استرينگر (Howard Stringer) رييس آن زمان بخش سرگرمي‌هاي سوني، ديسني، تضمين كرد كه از فرمت بلو‌-ري حمايت كند.
اما حمايت‌كنندگان HD–DVD اذعان كردند كه همكاري سوني و ديسني، عرصه را براي رقابت تنگ مي‌كند، گفتني است كه استوديوي Burbank هم با برگزاري توري به نام «تور جادويي بلو‌-ري ديسني»، در سرتاسر ايالات متحده با نمايش انيميشن‌هايي چون «ماشين‌ها» و «ملاقات با خانواده رابينسون‌ها» نقش عمده‌اي در جهت‌دهي افكار عمومي به سمت فرمت بلو‌-ري داشت. چاپك مي‌گويد: ما تازه در اول راه هستيم و حالا كه امكان انتخاب فرمت نسل جديد نامناسب از بين رفته است، بايد مصرف كنندگان را از طرف HD-DVD به سوي بلو‌-ري بكشانيم.
سوني علاوه بر ديسني توانست استوديوي فاكس قرن بيستم را هم با اين استدلال كه براي فيلم‌هاي بلو‌-ري، يك لايه و محافظ كپي رايت قرار مي‌دهد، به حمايت از خود وا داشت. هدف سوني ايجاد زمينه حمايت دوجانبه استوديو‌ها و سوني از همديگر بود تا استوديو‌هاي فيلم‌سازي از فرمت بلو-‌ري پشتيباني كنند ودر مقابل، سوني هم حفظ كپي‌رايت محصولات اين شركت‌ها را تضمين كند.
اين در حالي بود كه توشيبا از پشتيباني استوديو‌هاي بزرگ و اسم و رسم‌دار محروم بود و تنها استوديو‌هاي حامي HD–DVD را يونيورسال، پارامونت و دريم وركز تشكيل مي‌دادند. شركاي توشيبا بر اين باور بودند كه با حمايت از HD–DVD بهترين گزينه را در رقابت فرمت‌هاي نسل جديد انتخاب كرده‌اند و محصولات خود را به بهترين شكل به مصرف‌كنندگان ارايه مي‌دهند.
كرگ كورنبلو (Craig Cornblau) رييس بخش سرگرمي‌هاي استوديوي يونيور‌سال مي‌گويد: ظهور يك فرمت HD واحد، هم به نفع كاربران است و هم براي كل صنعت سرگرمي سودمندخواهد بود و با وجود اينكه يونيور‌سال، همكاري نزديك با توشيبا را ارزشمند مي‌داند، اما زمان آن رسيده كه افكار خود را روي عرضه محصولاتمان با فرمت‌ بلو‌-ري متمركز كنيم.
طبق اعلام سوني، توانايي اين شركت براي جلب حمايت استوديو‌هاي فيلم‌سازي بزرگ و گسترش بازار سخت‌افزار پخش بلو-ري، نقش تعيين‌كننده‌اي در پيروزي اين شركت در نبرد فرمت‌ها داشته است. همچنين ديگر نقطه اتكاي سوني، فروش بالاي كنسول بازي PS3 بوده كه اين امر براي سوني، امتياز بزرگي محسوب مي‌شود.اما فروش بالاي PS3 نه تنها افزايش چشمگير كاربران بلو-ري و تثبيت اين فرمت به عنوان فرمت استاندارد نسل جديد را به همراه داشته، بلكه فروش محصولات ديگر سوني چون تلويزيون‌هاي براويا را هم بالا برده است.
سوني در بيانيه خود درباره پيروزي در نبرد فرمت‌ها عنوان كرد: پشتيباني همه جانبه تمامي صنايع مربوط به بلو-ري، از جمله استوديو‌هاي هاليوودي، شركت‌هاي IT و لوازم الكترونيكي مصرفي و همچنين فروشگاه‌هاي اجاره و فروش فيلم، گواه پيروزي بي‌چون و چراي فرمت بلو-ري و انتخاب آن به عنوان فرمت نهايي نسل جديد توسط كاربران است. ما معتقديم كه يك فرمت واحد به نفع مصرف‌كنندگان و صنايع مربوطه است و به رونق بازار كمك فراوان مي‌كند.
حتي پيش از كناره‌گيري رسمي توشيبا، حمايت اكثر فروشگاه‌هاي لوازم الكترونيكي توكيو از بلو-ري شكست HD-DVD را رقم زده بود .
به قول يك فروشنده لوازم الكترونيكي، كاهش قيمت پخش‌كننده‌هاي HD-DVD يك «تخفيف شگفت‌انگيز» به حساب مي‌آيد.