اخبار داخلی فناوری اطلاعات افزایش نقض کپی رایت در سینمای ایران

کارگزاران , سه شنبه 18 ارديبهشت 1386

افزایش نقض کپی رایت در سینمای ایران

نقض کپی رایت در عرصه های مختلف فرهنگی، صنعتی و هنری کشور، مسئله جدیدی نیست که بخواهیم در این مقال به بحث و بررسی درباره جزئیات آن بپردازیم.

یاددالشت آنلاین-عبدالله شهریوری -نقض کپی رایت در عرصه های مختلف فرهنگی، صنعتی و هنری کشور، مسئله جدیدی نیست که بخواهیم در این مقال به بحث و بررسی درباره جزئیات آن بپردازیم.
اگر چه چالش هایی که نقض کپی رایت برای کشور در عرصه های مختلف به همراه آورده است، تبعات اقتصادی و فرهنگی جبران ناپذیری را برای صاحبان آثار در داخل و خارج از کشور به بار آورده است، اما هنوز به نظر می رسد پس از گذشت تقریبا سه دهه از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران و تدوین قانون حمایت از مولفان و مصنفان در وزارت ارشاد و اقدامات پیشگیرانه ارگان های مختلف از جمله نیروی انتظامی، لکن هنوز تهدید نقض کپی رایت برای ایران، یک تهدید بسیار جدی است.
از زمانی که نخستین نسخه سیستم عامل مایکروسافت تحت ویندوز 1/3 به بازار آمد و تا کنون که نسخه ویندوز ویستا در اختیار کاربران جهانی این محصول قرار گرفته است، میلیون ها بار، این نرم افزار بدون پرداخت وجه واقعی به صاحب اثر مورد کپی قرار گرفته است.
تقریبا در بیش از 95 درصد رایانه های شخصی و بعضا دولتی کشور، این نرم افزار و مجموعه نرم افزارهای مایکروسافت مثل office - MSP-MATLAB و امثالهم، به صورت غیر قانونی کپی و مورد استفاده قرار می گیرند و این در حالی است که حداقل برای استفاده از هر یک از این نرم افزارها، باید رقمی در حدود یکصد دلار آمریکا پرداخت کرد.
سود سرشار ده ها میلیارد دلاری که سالانه بازار صنعت نرم افزار جهان را به گردش در می آورد، از اهمیت حفظ کپی رایت در جهان خبر می دهد. حفظ کپی رایت و احترام به آن، احترام به حقوق شهروندان تولیدگر فکر و اندیشه و کالا و خدمات در جهان است که نقش تعیین کننده در ارتقای درآمد ملی و افزایش رشد ناخالص ملی (GNP) خواهد داشت.
در سال های اخیر، که گسترش سیستم های ارتباطی و دیجیتالی به صنعت سینما نیز وارد شده است، نقض حقوق تولیدگران آثار سینمایی همچنان در حال افزایش است. اگر قبلا کپی (CD) آثار سینمایی فارسی در حال اکران کشور را می شد روبه روی سینماهای در حال اکران این فیلم ها مشاهده کرد (با بهایی کمتر از بلیت سینما)، اما اکنون کار راحت تر شده است. کافی است یک جست و جوی کوچک در موتور گوگل انجام دهید تا لینک دانلود خیلی از این سی دی ها را دریافت کنید. اکنون که فیلم جنجالی و پر فروش مسعود ده نمکی، کارگردان فیلم اخراجی ها، به مرز دو میلیارد فروش نزدیک شده است، شاهد این واقعیت تلخ هستیم که نسخه های قابل دانلود از این فیلم در سایت های فارسی ارائه شده است.
برای اطلاع از نظرات کارگردان فیلم در این رابطه به وبلاگ ده نمکی در http://dehnamaki.blogfa.com مراجعه کنید. پیشتر، فیلم رابطه یکی از هنرپیشه گان تلویزیون، در تیراژی وسیع به صورت سی دی، دانلود اینترنتی و حتی به صورت فایل های قابل مشاهده روی موبایل، منتشر شد که واکنش های شدیدی را حتی در سطح سران نظام به دنبال داشت. الان این پتانسیل نیز وجود دارد که هر فیلم و صدا و تصویری، به صورت غیر قانونی توسط سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی روز مثل email-SMS-MMS در میان جامعه کاربران جامعه اطلاعاتی کشور و در طیف های مختلف مردم، پخش و منتشر شود.
اینکه چه مسائلی سبب می شود تا حریم های شخصی کاربران، حقوق مولفان و تولیدکننده گان آثار مالتی مدیا درکشور شکسته و مورد بی احترامی قرار بگیرد، مسئله ای نیست که صفحه فناوری کارگزاران به آن بپردازد. اما باید به این مسئله اشاره داشت که ما در کشوری با این چالش ها رو به رو می باشیم که مدعی صدور انقلاب خود به جهان و رسیدن به آرمان های چشم انداز بیست ساله در قالب نهضت نرم افزاری هستیم.
باید توجه داشت که برخورد با این پدیده زشت، تنها با راهکار های مقابله ای ابزاری مانند فیلترینگ سایت های دولتی، مراجعه سر زده به مراکز رایانه ای برای چک کردن سیستم ها و ... همراه نیست. کار فرهنگ سازی و اطلاع رسانی که رفتار سازمانی پیشگیرانه ای را به همراه داشته باشد، در کشور جوان ایران بیش از هر روش دیگر جواب گو می باشد و باید بیشتر به مولفه های اثرگذار آن توجه نمود. اکنون که سیستم فیلترینگ کشور، صدها هزار سایت غیرمنطبق با سیاست های فرهنگی کشور را فیلتر کرده است، لکن گستره تولید و مدیریت پایگاه های وب به حدی هست که شاید توان سیستم فیلترینگ کشور توان مرزبانی کامل از مرزهای عقدیتی و فرهنگی کشور را در فضای وب نداشته باشد.
نمونه این عدم کنترل را باید در سایت های بسیاری دانست که اکنون تصاویر، فیلم ها و فایل های موسیقی فارسی در آن به وفور یافت می شود و هنوز به دامان فیلترینگ، نپیوسته اند! پس چه باید کرد ؟ فقط باید اظهار تاسف کرد و ناراحتی تهیه کننده گان سینما و تلویزیون و موسیقی و هنر و نرم افزار را شنید و کار خاصی صورت نداد ؟ آیا با این وضع، حضور ایران در سازمان تجارت جهانی و حقوقی که در سازمان هایی مانند سازمان مالکیت معنوی WIPO به آن متعهد است، چه می شود؟
آیا با این وضع می توان به رغم گفته های دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات کشور در سال گذشته، به سطح یک میلیارد دلار صادرات نرم افزار خوش بین بود؟ آیا زمانی برای سامان بازار نابسامان محصولات صوتی و تصویری و رایانه ای کشور بالاخره قابل تصور است ؟ شاید مسوولان دولتی فعال در حوزه کپی رایت مانند ارشاد و ناجا، باید بیش از پیش با ارائه یک جدول زمان بندی شده و ارائه برنامه ای کاربردی، راهکارهای کاهش آسیب پذیری کشور را در حوزه کپی رایت تبیین نمایند. باید به این واقعیت تلخ معتقد باشیم که در حوزه نقض کپی رایت در کشور، اگر همین حالا نیز دست به کار شویم، باز هم از قافله کشورهای منطقه عقب هستیم. پس باید بجنبیم...!